Dzieje cmentarza pod 'św. Janem’ w Bobrownikach Małych

W czasie działań wojennych tzw. „wojny pozycyjnej” od 18 grudnia 1914r do 6 maja 1915r linia frontu w naszym regionie przebiegała od strony Łęki Siedleckiej poprzez Siedlec, Bobrowniki Małe, Rudkę, Gosławice i dalej na południe. W Bobrownikach Małych i w Rudce od strony zachodniej, na skraju wsi okopali się żołnierze rosyjscy, a na wzniesieniu wzdłuż wsi Niwka były pozycje wojsk austriackich i niemieckich.

Z powodu silnego ostrzału artyleryjskiego kierowanego na pozycje Rosjan, w Bobrownikach Małych ginęli nie tylko żołnierze, ale także i mieszkańcy naszej wsi. Wiele domów było spalonych lub uszkodzonych.

W wyniku wybuchu pocisku artyleryjskiego ciężko ranna została Maria Katra ,która wkrótce zmarła. Zginął także jej syn Franciszek Katra, oraz sąsiad Jan Golec. Były to pierwsze ofiary wojny wśród ludności cywilnej w Bobrownikach Małych. Wkrótce lista ofiar powiększyła się. Zginął Wincenty Misiaszek, Józef Banek, jego syn Stanisław oraz Józef Kuczek. Wymienione osoby pochowane zostały w grobie zbiorowym na wzniesieniu, obok figury św. Jana Nepomucena, gdyż z powodu ostrzału nie można było pochować ich w Jurkowie – ówczesnej parafii do której należały Bobrowniki.

W tym zbiorowym grobie pochowane są także osoby z Bobrownik Małych które zmarły w wyniku panującej wtedy zarazy. Granice tego grobu zaznaczono przez obłożenie go kawałkami darni . Stan tego cmentarza uwiecznili na zdjęciu żołnierze austriaccy w 1916 roku. Fakt ten został przedstawiony w książce Jerzego Drogomira pt. „Polegli w Galicji Zachodniej 1914-1915 r.”.

Gdy front w 1915 r. przesunął się daleko na wschód, ekipy wojskowe urządziły na tym wzniesieniu, tuż za figurą św. Jana cmentarz wojskowy dla poległych w rejonie Bobrownik Małych 26 żołnierzy rosyjskich. Wykonano ogrodzenie typowe dla cmentarzy wojennych i tym samym groby osób cywilnych znalazły się w obrębie cmentarza wojennego nr.212.

Ponieważ na tym miejscu pochowana jest także siostra mojego ojca Zofia Tracz, bardzo zależało mi by wszystkie nazwiska osób tam pogrzebanych zostały zapisane. Nie było łatwo dotrzeć do tych nazwisk i dat. Pierwszym tropem okazała się lista, jaką parę lat temu napisał nieżyjący już pan Franciszek Kordela. Po długich poszukiwaniach natrafiłam w księgach parafialnych w Łęgu Tarnowskim (dawniej Jurków) na kartę zawierającą piętnaście nazwisk osób pochowanych w Bobrownikach Małych.

Dzięki uprzejmości tamtejszego proboszcza lista została skopiowana i przetłumaczona z łaciny na język polski. Pozwala nam to na przedstawienie jej w dwóch wersjach, polskiej i oryginalnej łacińskiej.

Opracowanie i skany: Helena Matuszczyk.